Excursie 2012 – Emslandkampen
AHV 2 juni 2012 – Begin april had Pieter Albers, de schrijver van het boek ‘Gevangen in het Veen’, uitgebreid verteld over de historie van de 15 tot voor kort bij weinig mensen bekende Emslandkampen. In aansluiting op deze lezing ging de excursie van de Asser Historische Vereniging daarom dit jaar naar Esterwegen.
Dit is de plaats waar nu sinds kort een spiksplinternieuw museum is gevestigd over de werkkampen. Onder leiding van bestuurslid Hans Sluiter voerde de reis langs Onstwedde, Vlagtwedde en Bourtange. Met een kopie van een grafische kaart uit 1648 in de hand werd verteld over de uitgestrektheid van het Bourtanger Veen en over de ligging van de voormalige werkkampen langs dat gebied. Na een snelle kop koffie met taart was het woord aan de gids Alie Noorlag uit Vlagtwedde. Zij doet op dit moment onderzoek naar het NSB-verleden van bekende NSB-aanhangers. Esterwegen was in 1933 een van de eerste werkkampen. Hier werden tegenstanders van het nationaal-socialistische regime opgesloten om de veengronden te ontginnen. In de film werd door voormalige gevangenen verteld over hoe het er in het kamp toeging: ‘We werden om 6 uur in de morgen gewekt. Alles ging in galoppas. Met dierlijk gebrul van de bewakers werden we opgejaagd om te beginnen met het werk in het veen. De behandeling was zeer slecht. Pesterijen waren aan de orde van de dag. Velen stierven van uitputting”.
Na de film was er een rondgang over het terrein van het voormalige kamp. De gebouwen waren verdwenen, maar men had op bepaalde plekken dennenbomen geplant op de plaatsen waar vroeger barakken hadden gestaan. De ‘hoofdstraat’ was nog te zien en daarlangs stonden grote informatieborden met teksten en foto’s.
Na dit onderdeel van de excursie kreeg iedereen de gelegenheid het zeer ruim opgezette museum over de werkkampen te bekijken. Na een vrolijke en uitgebreide lunch werd de terugreis aanvaard, maar eerst was er nog een tussenstop in Bourtange. Iedereen kon op eigen gelegenheid het vestingstadje bekijken. Degenen die al snel op een terrasje waren neergestreken werden door een meisjesgroep uit de Oekraïne verrast met een mini-optreden. Om 18.00 uur waren de AHV’ers blij en voldaan weer terug in Assen.
